Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Suriye'deki iç savaşın Türkiye'nin Ortadoğu ve Körfez ticareti üzerindeki olumsuz etkilerine değindi. Geçen ay Suriye'de yeni bir yönetimin kurulduğunu hatırlatan Bolat, yeni dönemin Türkiye-Suriye ekonomik ilişkilerinde büyük bir ivme yaratacağını söyledi. Türkiye'nin sınır ötesi operasyonlarıyla Suriye'nin önemli bir bölgesinin özgürlüğüne kavuşturulduğunu ve Esed rejiminin güney sınırlarındaki kontrolünün kalmadığını vurguladı.

Suriye Gümrük Vergilerindeki Değişiklikler

İç savaş sırasında Suriye'nin ihtiyaçları nedeniyle gıda ve inşaat malzemelerinde gümrük oranlarının düşük olduğunu belirten Bolat, yeni yönetimin 11 Ocak'ta 6302 gümrük tarifesinde değişikliğe gittiğini açıkladı. Bu değişiklikle Suriye, yeni bir ortak gümrük vergisi rejimine geçti. Bazı ürünlerde gümrük vergilerinde artışlar olurken bazılarında indirimler yaşandı. Yanlış bilgi yayılımına karşı uyarıda bulunan Bolat, yeni yönetimin bu kararı kamu harcamalarını karşılamak için aldığını ve sadece Türkiye'ye yönelik olmadığını vurguladı. Türkiye, Suriye'ye temel ihtiyaç maddelerinde gümrük vergisi indirimlerini talep etti ve bu talep olumlu karşılandı. 269 üründe, süt, yumurta, un, demir çelik ve plastik gibi ürünlerde önemli indirimler yapıldı.

Türkiye-Suriye Ticaret İlişkilerinin Yeniden Canlandırılması

Bakan Bolat, 2007 Türkiye-Suriye Serbest Ticaret Anlaşması'nın yeniden canlandırılması için görüşmeler yapıldığını ve olumlu sonuç alındığını duyurdu. Ürün bazlı çalışmalar yapılacağı ve iki ülke arasındaki ticari işbirliğinin genişletileceği belirtildi. Türkiye'den Suriye'ye ihracatın durduğu ve tırların gümrük kapılarında uzun kuyruklarda beklediği iddialarını yalanlayan Bolat, 2023 yılında Suriye'nin kuzeyine 2,2 milyar dolar ihracat ve 450 milyon dolar ithalat yapıldığını belirtti. Suriyeli yetkililerin, Türkiye'ye karşı tek taraflı ve zorlaştırıcı kararlar almayı düşünmediklerini ve Türk ürünlerinin ülke genelinde satılabileceğini ifade ettiklerini aktardı.

İhracat Rakamlarındaki Artış ve Yalanlanan İddialar

Ocak 2024'ün ilk 25 gününde Suriye'nin kuzeyine yapılan ihracatın 219 milyon dolara ulaştığını ve bunun geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,5'lik bir artış olduğunu açıklayan Bolat, rakamların artışını doğruladığını belirtti. Türkiye'nin Suriye'ye gümrük vergilerini artırdığı ve mal almadığı yönündeki iddiaların tamamen yanlış ve maksatlı olduğunu vurguladı. Hatay'daki gümrük kapılarından geçen tır sayılarındaki artış da bu iddiaları çürüttü. Habur kapısından Suriye'ye mal taşınarak YPG/PYD'ye ulaştığı iddiasını da yalanlayan Bolat, Kuzey Irak'taki yüksek gümrük vergilerinin bu iddiayı imkansız kıldığını açıkladı. Suriye'deki yeniden imar faaliyetlerinde Türk inşaatçılarının tecrübelerinden yararlanılmak istendiğini de sözlerine ekledi.